Oud gemeentehuis Burcht - met torentje.
Graag uw opmerkingen en andere interessante informatie. Bezoek ons Forum .
Tot 1858 was er geen gemeentehuis te Burcht. Men vergaderde in een gehuurde kamer van een woonhuis of een herberg. De papierberg die het besturen van een gemeente met zich meebracht, werd persoonlijk bijgehouden door de griffier.
In de 17de eeuw werd onder andere gebruik gemaakt van de herberg "Wolfsberg"; in de 18de eeuw werden kamers gebruikt in verschillende herbergen en bij particulieren. Van 1835 tot 1850 was het gemeentehuis gevestigd in een kamer van de bekende herberg "De Engel" aan het Kerkplein, later afgebroken bij de verhuis van het kerkhof en de aanleg van het nieuwe kerkplein.
Op 3 mei 1856 werd machtiging gevraagd aan het hoger bestuur tot aankoop van de grond, gelegen Kerkendam, voor een schoollokaal met woonst voor de onderwijzer. De gronden waren echter eigendom van het Armbestuur en er kwam geen overeenkomst. Dan volgde een aanvraag om de gronden te huren gedurende 90 jaar, met een jaarlijkse huur van 90 frank. De Permanente Deputatie van de provincie (toen Oost-Vlaanderen) verleent de machtiging op 21 juni 1857. Deze huurovereenkomst is blijven bestaan tot 1926, toen de gemeente de grond aankocht. Bemerk dat in de aanvraag geen sprake was van een gemeentehuis. Slaagde de Burchtse gemeenteraad erin op een handige manier de subsidies, verkregen voor de bouw van een gemeenteschool, deels aan te wenden voor de verwezenlijking van een gemeentehuis?
In de raadszitting van 30 mei 1857 werd de aanbesteding tot het optrekken van het gebouw toegewezen voor een bedrag van 14.694 frank. Op 31 augustus 1857 werd overgegaan tot de eerste steenlegging door de toenmalige burgemeester Florent Van Gameren. Het gemeentehuis werd in gebruik genomen op 4 maart 1858 met de uitreiking van franse eretekenen aan 7 Burchtenaren die nog in het leger van Napoleon I gevochten hadden.
De linkervleugel van het gebouw werd gebruikt als klaslokaal, de rechtervleugel als woonhuis voor de onderwijzer en drie kamers op de verdieping voor de behuizing van de hulponderwijzer. Het gemeentehuis met secretariaat en raadszaal was gehuisvest achter het voorportaal. Bovenaan stond een torentje met klok die luidde bij storm, brandgevaar, oorlog, feestviering of het openen en sluiten van de jaarmarkt.
Oud gemeentehuis Burcht, zonder torentje.In 1881 werd elders een nieuw schoolgebouw opgericht met woonst voor de onderwijzer. De leeggekomen ruimten deden nu dienst als avondschool, patronaat en woning voor de veldwachter.
De bevolking van Burcht steeg (1213 inwoners in 1848, 6266 inwoners in 1952) sterk. Het gemeentehuis werd te klein. Twee kamers van het verblijf van de veldwachter werden ingenomen. De vroegere schoolruimte werden gebruikt als lokaal voor de brandweer en als magazijn.
In 1924 en in 1927 werden, in een periode van nijpende woningnood, enkele gezinnen ondergebracht in het vroegere schoolgebouw.
In 1929 werden door burgemeester Charles Van Goethem plannen ontvouwd om een nieuw gemeentehuis op te richten. Gezien de economische crisis van de jaren '30 en de krappe financies van de gemeente, werden de plannen opgeborgen.
Vanaf 1956 werden terug plannen gesmeed voor een nieuw gemeentehuis. Er werd een wedstrijd uitgeschreven en 12 ontwerpen werden ingediend. Eind 1957 werd een bouwmeester aangesteld, maar dan valt het doek over dit project. Tien jaar later werd een nieuw project opgestart en het ontwerp werd tijdens de gemeenteraadszitting van mei 1967 goedgekeurd. Ook dit project verdwijnt in de kast. Het duikt later echter terug op en de gemeenteraad van 1972 keurde het ontwerp voor het nieuwe gemeentehuis goed. Een Bijzonder Plan van Aanleg werd in april 1974 goedgekeurd. Op de valreep van de fusie met Zwijndrecht keurde de gemeenteraad nog de bouw goed van een administratief centrum met gemeentelijke dienstvelening en ontmoetingscentrum.
Oud gemeentehuis Burcht - de afbraak.Met de fusie van beide gemeenten op 1 januari 1977 werd afgezien van een nieuw gebouw te Burcht en werd de functie van gemeentehuis opgedoekt. Het gebouw werd gebruikt als politiekantoor. Het gebouw was echter in slechte staat zodat dringende werken moesten uitgevoerd worden. In 1971 verzakte het torentje en werd het door de genie van Burcht verwijderd.
In october 1978 stelde het College van Burgemeester en Schepenen dat het Burchtse gemeentehuis in zulkdanige slechte staat was dat het niet meer kon hersteld worden. Er gebeurde echter niets en de toestand verslechterde zienderogen. De afbraak van het gebouw lag zeer gevoelig bij de lokale bevolking. Er werd een aanvraag ingediend om het gebouw als monument te klasseren, maar dit werd afgewezen. Er werd voorgesteld om in het gebouw een filiaal van de bibliotheek in te richten. De nodige aanpassingswerken bleken te duur. Er werden protestacties gevoerd om het gebouw te redden. In november 1989 besliste de gemeenteraad om het Burchtse gemeentehuis af te breken. De afbraak gebeurde in de maanden maart tot juni 1990. De vrijgekomen ruimte werd een parkeerterrein.
Tekst: Chris Vander Straeten.
Bronnen:
Gemeente Zwijndrecht - een historiek.
Schenking Georges Van Tongerloo.
Gerda Raeymaekers, Geschiedenis van Zwijndrecht en Burcht, deel 3, p. 75.