Logo
HEEMKUNDIGE KRING ZWIJNDRECHT BURCHT

2020 04 Jozef van Burcht situering 19.03 3 

Graag uw opmerkingen en andere interessante informatie. Bezoek ons Forum

Cultureel erfgoed verdient een prominente plaats in de opvoeding. Het is een aanwijsbare link tussen verleden, heden en toekomst. Het is een hele uitdaging om dit voor kinderen vorm te geven. Projecten op schoolniveau bieden rijke kansen om interesse op te weken. Wanneer er actief kan aan deelgenomen worden, spreken we van levensecht leren.
Met deze visie in het achterhoofd werd de carnavalviering in de basisschool Sint-Martinus Burcht uitgebreid en op een nieuwe leest geschoeid tot een project met een gelaagde opbouw. Carnaval beperkt zich niet meer tot louter verkleden en vieren.

2020 04 Jozef van Burcht situering 19.03 2Met een knipoog naar het everzwijn dat uit het wapenschild van de achttiende eeuwse "Heeren van Burght" klimt, werd in 2017 de “Orde van het zwijn” opgericht. Dat het substantief “zwijn” ook voorkomt in samenstellingen die al eens als eigennaam gebruikt worden, is louter toeval. Men zou op de duur nog gaan denken dat men gezonde spot drijft met de buren zonder dat die buren er erg in hebben. Maar alle gekheid op een stokje. Alle activiteiten rond carnaval vinden voortaan plaats onder de vlag van de “Orde van het zwijn”.
De bedoeling is dat de leerlingen van jongs af aan kennismaken met de traditionele gebruiken van dit boeiend stukje cultureel werelderfgoed.
De voorbereidingen van carnaval worden tijdig aangevat en ze monden uit in de kinderstoet aan de vooravond van de krokusvakantie en het carnavalweekend.
Tijdens de wekelijkse fantasiebel (een muzische samenkomst met alle klassen) leren de kinderen de vastenavondliedjes en wordt hun creativiteit uitgedaagd. De inzet is een stoet waar zoveel mogelijk kinderen zich voorstellen in een zelf ontworpen en kosteloze kostumering.
Waar aanvankelijk terughoudendheid en grote reserves de kop opstaken, werd na een tijdje duidelijk hoe enthousiast de ouders waren over de voldoening die ontstond bij het samen met de kinderen bedenken en tot stand brengen van een grappige outfit. Op deze manier is carnaval geen wedloop van confectiekleding waar er afhankelijk van de heersende hype, meerdere identieke kostuums worden aangevoerd. Deze aanpak benadert de gelijkheid tussen alle kinderen veel beter. Creativiteit en goede smaak hebben gelukkig niets met geld te maken.
Naar de dag van de stoet wordt enorm uitgekeken. Het is namelijk een dag zonder boekentas. De kinderen regeren en komen 's morgens verkleed naar school. In elke klas wordt een ere-dame en een ere-nar verkozen. Een jury kiest onder leiding van Nancy Heirbaut, carnavaliste van de Rupelmondse traditie, uit deze groep laureaten de prins en de prinses die de symbolische sleutels van de school in ontvangst nemen. In een open wagen openen zij de stoet die jaarlijks door de Burchtse straten trekt. De apotheose van deze gesmaakte optocht is de zwijntjesworp die voor de eerste keer plaatsvond in 2017 op het plein voor de school. De prinses en de prins gooien van de 1ste verdieping snoepjes en zwijntjes uit. Deze zwijntjesworp is de opvolger van de knuffelbeertjesworp waarop prins Arno Claassen de feestende kinderen jarenlang vergastte bij de doortocht in de Dorpstraat. Deze grote carnavalliefhebber ligt mee aan de grondslag van de ideeën die hebben geleid tot de bredere aanpak van de carnavalbeleving in de school. Carnaval is meer dan zomaar een verkleedpartij. Carnaval is een respectvol saluut aan een belangrijke Vlaamse traditie en is enkel goed wanneer de luim en de spot respectvol verlopen. In heel dit gebeuren staat samenwerking centraal. Ouders, kinderen, leerkrachten, de lokale gemeenschap,het gemeentebestuur, de politie en de ouderraad maken er deel van uit. Een carnavaldag kan niet eindigen zonder de proclamatie van de resultaten die de jury tijdens de optocht heeft opgetekend. Bij een overheerlijke pannenkoek en een kopje chocolademelk die door de ouderraad worden voorzien, wordt aan mekaar een prettige krokusvakantie gewenst.
Als men weet dat ook de kleuterschool in de aanloop naar carnaval tekent voor een bont spektakel met een heus toneel en een uitbundige viering op kleutermaat binnen de schoolmuren, mag er in Burcht met de glimlach uitgekeken worden naar carnaval.

2020 04 Jozef van Burcht situering 19.03

De editie van 2020 werd onvergetelijk door het eerste optreden van Jozef van Burcht, de reus die voortaan alle feestelijke gebeurtenissen van de school en haar omgeving wil bijwonen. Uitkijkend naar de ontmoeting met zijn gemalin Wivina van Burcht in 2021, trok hij de aandacht die een reus verdient. Om het glorierijke verhaal van de Burchtse scholen volledig te maken, wordt gefluisterd dat in de toekomst de geboorte van Martijn het geluk van het reuzenpaar zal bezegelen.

De naamkeuze van de reus heeft alles te maken met het onderwijsverleden in Burcht. Haast dagelijks vermeldt de Burchtse volksmond nog steeds de begrippen “broederschool” of “Sint-Wivina”. Wat er ook gebeure, in Burcht blijft men schoollopen “bij de broeders” of “in Sint-Wivina”. Het zijn zalige verwijzingen naar de tijd waarin beide scholen de stevige basis legden in de schoolse loopbaan van de Burchtenaar. Na de fusie tot basisschool Sint-Martinus en zeker na het slopen van de oude schoolgebouwen resten er voor het grootse deel van de inwoners bijzonder weinig zichtbare herinneringen aan de eerste levensjaren op de schoolbanken. De reuzen van Burcht willen de toekomst van de herinnering verzekeren en zullen met hun naam fier verwijzen naar de scholen van weleer. Dat de school van de toekomst hun thuis is, laat niets aan symboliek te wensen over.

Tekst en foto's: Wim Van Ranst, directeur Basisschool Sint-Martinus.