Graag uw opmerkingen en andere interessante informatie. Bezoek ons Forum .
Als men door onze beide deelgemeenten fietst, stapt of rijdt, ziet men het af en toe nog wel eens: glasramen. Helaas is niet steeds de naam van de vervaardiger gekend.
In Zwijndrecht waren het vooral Felix De Block en Armand De Beer die vroeger veel glaskunst gemaakt hebben.
Felix De Block (°Zwijndrecht 27.07.1893, + Brasschaat 24.05.1959) was de zoon van de hoofdonderwijzer van de school op Vlaams Hoofd. Het gezin de Block woonde toen aan de Rijselse baan 77. Felix verbleef gedurende een aantal jaren te Antwerpen, kwam terug naar Zwijndrecht wonen aan de Heidestraat 7. De familie had "iets" met kunst; niet alleen Felix was aan de slag in de kunstwereld, twee andere broers waren schilders en nog een andere broer werd steendrukker. Verder waren er nog 2 broers en een zus. Hij deed z’n studies aan de Antwerpse Academie en leerde daar de glazenierskunst. De definitie van deze kunst is "het maken van kunstzinnige glasobjecten die als ruit in een gebouw geplaats kunnen worden". Later zou deze definitie verbreed worden naar nog andere gebruikte technieken om met glas te werken.
Glazeniers of glaskunstenaars maken onder andere glas-in-lood ramen of gebrandschilderde ramen voor kerkgebouwen. We in Zwijndrecht een voorbeeld van het kunnen van Felix De Block in de kerk, boven het Onze Lieve Vrouw-altaar. Daar zien we een glas-in-lood raam met als titel "Piëta", een afbeelding van de overleden Christus in gezelschap van Maria of engelen. Dit raam werd besteld en betaald door brouwer César Van Kemzeke en zijn echtgenote. Op nog een andere plaats in onze gemeente kunnen we een schilderwerkje van Felix De Block vinden, in de Sint Antoniuskapel aan de Lindenstraat (zie ook Foto van de Maand December 2015).
Wie de glasramen in deze kapel gemaakt kan hebben, kan teruggevonden worden in de parochiale archieven. "Onze" glaskunstenaar won verschillende prijzen met z’n schilderwerken. Soms was het andersom en diende zijn schilderijen als prijs. Dit was onder andere het geval bij de tombola gehouden tijdens de Vlaamse kermis ter sponsoring van de uitbreidingswerken van de Zwijndrechtse Heilige Kruiskerk.
Felix De Block was werkzaam als leraar aan de "School voor decoratieve kunstopleiding" te Antwerpen, aan de Kunstambachtenschool te Beveren en aan de Gemeentelijke Academie te Berchem. Hij vestigde zich later, in 1936 in Borgerhout en nog later in Brasschaat waar hij zich sterk engageerde in het lokale cultuurleven. Felix De Block ligt er ook begraven op de plaatselijke begraafplaats.
Een andere Zwijndrechtse glazenier, was Armand de Beer (°Melsele 24.12.1913, +1995), schilder-behanger van opleiding. Zijn winkel stond aan de Statiestraat 111, daar waar u nu het reisbureau kan vinden. Armand De Beer ging pas naar de Antwerpse Academie toen hij al als schilder-behanger werkte, gehuwd en vader van een gezin was. Glasramen maakte hij in een atelier in de tuin. In zo’n glasraam kruipen heel wat uren werk: de maat van het glasraam moet exact genomen worden, de tekening moet gemaakt worden om als een soort van patroon te dienen voor het glasknippen, de stukjes glas moeten gekleurd en verder geknipt (en eventueel ook nog gebakken) worden, dan moeten ze in de loodbanden gestoken worden en moeten er nog loodbrugjes komen om alles stevig op z’n plaats te houden. Glasramen van Armand De Beer zijn veelal in de privésfeer te bewonderen. Hij maakte ook een glasraam voor een kerk of een klooster te Vremde maar meer konden we hierover niet achterhalen. 
Tijdens de jaren ’50 was er veel geëtst glas in binnendeuren, vensters of kasten te zien. Ook dit werk was Armand De Beer niet vreemd. Voor de firma Van Pelt tekende hij figuren op glas. Deze figuren werden in het glas geëtst. De glaspartijen werden dan later in meubelen geplaatst.. Dit werk voerde hij uit samen met de heer Eduard De Meulenaere.
Marleen Lippeveld is een hedendaagse, gekende Zwijndrechtse glaskunstenares die nog regelmatig tentoon stelt.
Haar werk kon u onlangs nog bewonderen tijden de Week van de Amateurkunsten (in 2015) in het OC ’t Waaigat te Burcht. Werk van haar hand kan u onder andere bekijken in het administratief centrum van onze gemeente of nog in het KBC-filiaal aan de Statiestraat.
Kan u nog meer vertellen over deze of andere Zwijndrechtse en Burchtse glaskunstenaars dan horen we het graag van u.
Met dank aan de bewoners om hun glasramen te laten fotograferen en het licht aan te knippen.
Bronnen: Lieve De Beer, Marilou De Meulenaere, Jan Van Pelt, www.janfranssimonsvzw.be, "Geschiedenis van Zwijndrecht en Burcht", deel 2 (Dirk Verelst), Gazette van Beveren.
Foto’s: Jan Van Pelt, Vincent Deleu.
Tekst: Mireille Schaekers.