Graag uw opmerkingen en andere interessante informatie. Bezoek ons Forum.
Donatus D’haese werd geboren in Erondegem (nu een deelgemeente van Erpe-Mere) op 6 februari 1861. Hij huwde op 18 januari 1888 in Lede met Leopoldina De Craecker. Zij was geboren op 2 oktober 1864 in Lede (een buurgemeente van Erondegem).
Na een in Zwijndrecht bitsig uitgevochten schoolstrijd (1879-1884) sloot de gemeente de verplicht opgerichte gemeentelijke jongensschool en steunde ze de door pastoor Roelandts opgerichte jongensschool: de Sint-Paulusschool. De school groeide snel en men had nood aan katholiek opgeleide schoolmeesters.
Mogelijk werd Donatus aangesteld als leraar in de vrije jongensschool van Zwijndrecht in 1887. Kort na zijn huwelijk vervoegde zijn echtgenote hem in Zwijndrecht.
Het gezin kreeg 5 kinderen: Willem (° 4 april 1889), Julia (° 10 april 1890), Octaaf (°7 maart 1893), Maria (° 13 april 1896) en tenslotte Paul (° 20 mei 1897).
Donatus werd op een ons onbekend tijdstip hoofdonderwijzer van de school (directeur met klas). Zijn verzoek om in Zwijndrecht een zondagsschool voor volwassenen op te richten in de lokalen van de Sint-Paulusschool werd in 1907 ingewilligd. Maar de school had weinig succes en werd stopgezet in 1911. Onmiddellijk ging over tot de oprichting van een avondschool voor volwassenen. Wellicht had ook hier Donatus D’haese een serieuze vinger in de pap. Maar dit initiatief had weinig succes en stopte in de zomer van 1918. In overleg met de gemeente werd dan beslist een nijverheidsschool op te richten, beter bekend onder de naam vakschool. Deze zag het levenslicht in november 1919 en Donatus D’haese werd de eerste directeur. Het was eveneens een avondschool die zich richtte op jongens vanaf 13 jaar.
Als enige van het lerarenkorps van de Sint-Paulusschool bleef Donatus D’haese op post tijdens de Eerste Wereldoorlog.
Donatus D’haese was tevens voorzitter van de Christelijke Onderwijzersbondkring Beveren-Waas.
Donatus D’haese ging met pensioen in 1920. Hij maakte de overstap naar de lokale politiek en schopte het meteen tot eerste schepen bij de verkiezingen van april 1921. Bij de volgende gemeenteraadsverkiezingen (1926) werd hij herkozen en bleef hij eerste schepen tot en met 1932.
In welke mate hij betrokken was bij het dossier waarbij Zwijndrecht overstapte naar de provincie Antwerpen, is ons onbekend. In diezelfde periode werd ook de kerk vergroot en een nieuw gemeentehuis gebouwd. De rol van burgemeester Gustaaf Van Bogaert was ongetwijfeld groot, maar we mogen in deze de rol van de twee schepenen toch niet onderschatten.
Naast deze mooie carrière was Donatus D’haese ook actief als schrijver. Hij werd omschreven als ‘Schrijver van Vlaamsche en Fransche leesboeken en geschiedeniswerken, rekenboeken, zedelijke verhalen enz.’ (1905). Elders klonk dit als ‘Schrijver van rekenboeken, Vlaamsche en Fransche leesboeken en geschiedeniswerken voor alle graden der lagere school, van antialcoolische, zedelijke verhalen, van tooneelstukjes, enz., enz.’ (zonder datum). Op zijn gedenkenisprent werd vermeld dat hij zeer begaan was om het ‘volkskind’ en daarom de ‘Gulden Kinderboekerij’ stichtte.
De echtgenote van Donatus D’haese overleed op 29 maart 1927. Hijzelf overleed op 27 november 1935. Ze liggen begraven op het kerkhof van Zwijndrecht samen met hun ongehuwde dochters Julia (1890-1947) en Maria (1896-1966). Ook hun zoon Paul, die eveneens ongehuwd bleef, vond hier zijn laatste rustplaats. Hij overleed op 24 oktober 1971.
Het graf bevindt zich uiterst rechts op het kerkhof aan de kerkhofmuur.
Tekst: Dirk Verelst
Bronnen: G. Raeymakers, Geschiedenis van Zwijndrecht en Burcht. Zwijndrecht en Burcht in de 19de en 20ste eeuw, 2004, dl 3, blz. 125-126, 214-222, 242-243.
Archief Zwijndrecht, bevolkingsregisters 1890-1900, 1900-1910. Archief Heemkundige Kring, dozen archief D’haese.