Logo
HEEMKUNDIGE KRING ZWIJNDRECHT BURCHT

2024 10 streetview  2024 08 2Foto Google Streetview 08/2024

Graag uw opmerkingen en andere interessante informatie. Bezoek ons Forum. 

Het doek valt over een stuk sociale geschiedenis in Burcht.
In de herfst wordt de sloophamer gehanteerd in hartje Burcht waardoor meteen een stukje sociale geschiedenis voltooid verleden tijd wordt. Rechtover de Sint Martinuskerk in Burcht - die dit jaar definitief haar deuren sloot -  bevindt zich een complex dat in de volksmond ‘Herleving’ genoemd wordt, maar door de oudere Burchtenaars een belletje doet rinkelen als ‘Renova’ of ‘de Rerum’.

In 1964 richtten de Christelijke Sociale arbeidersorganisaties, gedreven door plaatsgebrek en wrijwingen in ‘Vrede Sint Martinus’, een eigen gebouw op. Het kreeg de naam van de belangrijke sociale pauselijke encycliek ‘Rerum Novarum’. Hiervoor dienden 5 woningen plaats te ruimen. Van bij de aanvang waren de ambities groot. Want alle deeltakken van de Christelijke Arbeidersbeweging (ACW) zochten er onderdak: de vakbond (ACV), de christelijke mutualiteit (CM), de Vrouwengilde (KAV) met praktische school en kinderheil, de werkliedenbond (KWB), de gepensioneerden (KBG), de arbeidersjeugd (KAJ), de Spaarkas (AV/BACOB). Maar ook andere organisaties en verenigingen kregen er ruimte : Chiromeisjes St. Lutgart in hun beginperiode, de gehandicapten (KVG), Schuttersvereniging St. Joris en tennisvereniging Renova konden er hun activiteiten ontplooien. Immers, naast kleinere lokalen en een vergaderzaaltje was er ook een polyvalente sportzaal met vooraan een cafetaria. Ook bals en grotere evenementen werden er georganiseerd. Na een tijdje kwamen er echter zware restauratiekosten, vooral aan het dak van de sportaccomodatie, waardoor de uitbating zwaar in de rode cijfers ging. Begin tachtigerjaren kwam het faillissement met de definitieve sluiting van het ganse complex. De droom van de Christelijke Arbeidersorganisaties spatte uit elkaar en de deelorganisaties zochten, elk voor zich, onderdak op andere locaties.

2024 10 luchtfoto2 crop

Nadat de gebouwen enkele jaren doelloos leeg stonden had zich ondertussen een ander sociaal drama voltrokken – de zusters Maricolen trokken weg uit Burcht en het plaatselijk Rusthuis St jozef in de Kloosterstraat sloot de deuren. Door privé-initiatief kreeg het vroegere Renova een andere sociale bestemming in de vorm van Rustoord Herleving. Na de eerste (basis)renovatie werden enkele voormalige burelen en vergaderruimten omgetoverd tot 15 kamers voor ouderen. In 1985 opende het complex opnieuw zijn deuren. De vleugel aan de zijde van de Dorpstraat ontving de eerste bewoners. Toen later het dak van de sportzaal ging ontstonden 18 nieuwe kamers, een nieuwe gang en een binnentuin. Maar ook nu had men zich verkeken op de grote kosten die gepaard gingen met de noodzakelijke verbouwingen.
Toen het er naar uit zag dat ook de privé-initiatiefnemers de handdoek in de ring zouden moeten gooien dreigden 46 bewoners  op straat te komen en uit te moeten kijken naar een nieuw onderkomen. Toen greep de gemeentelijke overheid in – het OCMW nam het rustoord met de bewoners en het personeel over in 1988.
Na de overname door OCMW Zwijndrecht werd de afwerking van de voorziene kamers gefinaliseerd en kwamen er RVTbedden.
De ouderenzorg was intussen geëvolueerd en de inrichting van een aparte afdeling voor dementerenden drong zich op. Het ‘rustoord’, inmiddels omgedoopt tot WZC (Woon-Zorgcentrum) noopte tot uitbreiding. Ondertussen werd de Villa Hortensia door de gemeente aangekocht en op de omliggende gronden werd in 2008 een aparte afdeling voor dementen ‘De Luwte’ opgericht, 20 jaar nadat Herleving was overgenomen door het OCMW. 18 dementerenden vonden er een aangepaste omgeving.
Het oude gebouwencomplex ‘Herleving’ begon echter steeds meer gebreken te vertonen die op een blijvende manier dienden aangepakt. Men opteerde daarom voor een nieuwbouw – op de voormalige gronden van de Villa Hortensia aan de Kloosterstraat. Dit volledig nieuwe WZC dat ook een nieuwe naam ‘Craeyenhof’ kreeg, werd ingehuldigd in 2015.
De vroegere dementenvleugel ‘De Luwte’ werd afgebroken en enkele jaren later geïntegreerd in het Wolfsbergpark. Bedoeling was om meteen ook het oude Herleving af te breken, maar de migrantencrisis besliste daar anders over.

2024 10 paste22024 10 paste

In 2015 brak de migratiecrisis uit en de (Europese) landen werden overspoeld door vluchtelingen die ook hier hun toevlucht zochten. Fedasil, de overheidsinstelling die de toestroom van vluchtelingen kanaliseerde, had zijn oog laten vallen op het leegstaand gebouw in de gemeente dat mits enkele basisaanpassingen relatief vlug ter beschikking kon gesteld worden van deze mensen. Zo ging RerumNovarum/ Herleving van december 2015 Tot november 2016 zijn derde sociale opdracht aan.
Toen de vluchtelingen uit Burcht vertrokken, werden de leegstaande ruimten van Herleving zeer vlug ingevuld door plaatselijke verenigingen die, mede door de sluiting van de gemeentelijke ruimten in de Kerkstraat 50, het Volkshuis en Vrede St Martinus, op zoek waren naar de zo noodzakelijke opbergruimte. Naast deze verenigingen vonden ook de plaatselijke Rode Kruisafdeling en Geefwinkel Feniks hier hun (voorlopige) stek.

Tot recent het Schepencollege besliste om het oorspronkelijke bestemmingsplan van het gebied waarop het Renova/Herlevingcomplex staat, uit te voeren, de sloophamer boven te halen en zo het Wolfbergpark uit te breiden..
De verenigingen die er hun stek hadden gevonden, werden onder zachte dwang begeleid naar een andere locatie.

2024 10 afbraak REnova Herleving 1 1

Zo valt het doek over een bekend complex in hartje Burcht met een erg bewogen en diverse sociale geschiedenis. Het verdwijnt onder het groen van het Wolfsbergpark, maar niet uit het hart van de Burchtenaars.