Logo
HEEMKUNDIGE KRING ZWIJNDRECHT BURCHT

 2024 03 Familie De Jonghe De LaetPaulien staat bovenaan links op deze foto. Naast haar, in het midden, haar zus Leonie en helemaal rechts zus Anna.

Graag uw opmerkingen en andere interessante informatie. Bezoek ons Forum.

 Er was een tijd, nog niet zo lang geleden, dat men eerder de bij- of roepnaam van iemand kende dan de officiële naam. In Zwijndrecht was ‘Paulien Half Vijf’ zo iemand. Haar échte naam was Maria Pauline De Jonghe, dochter van Andreas en Maria Cecilia De Laet. In dit gezin werd Paulien op 23.08.1895 geboren te Zwijndrecht. Haar vader was dokwerker, een niet erg stabiele job.
Om het gezinsinkomen wat aan te spekken, was het in die tijd gebruikelijk om bijvoorbeeld een kruidenierswinkeltje op te starten. Dit was ook in dit gezin het geval: zij begonnen een winkeltje aan Dorp Oost 34 (huidig adres: Dorp Oost 8). Je kon er koffie, suiker maar ook groenten en fruit kopen. Later zouden ze naar de overkant van de straat gaan wonen, net in de bocht van Zwijndrecht en in de nabijheid van het Schooldammeke (aan Dorp Oost 23, nu Dorp Oost 19) en daar de winkel verderzetten.

2024 03 Kermis Vogelpik en tombolaPauline als 2e rechts. Deze foto werd niet gedateerd maar is wellicht genomen tijdens een Vlaams Kermis te Zwijndrecht in de jaren '30.

Haar zusters trouwden en gingen elders wonen, Paulien bleef een ‘jonge dochter’. Haar vader stierf. Haar moeder bleef bij haar inwonen. Samen hielden ze het winkeltje open.
Voor de jaren ’70 was de handel reeds opgedoekt. Zij verhuurde enkele kamers als appartement. Het huis had te lijden onder een zwaar ongeluk waarbij een Deense vrachtwagen de bocht van Zwijndrecht miste en zich in de huizenrij Dorp Oost ramde (maar dat is weer een ander verhaal). Op 20.04.1981 zou Paulien Half Vijf, na een val thuis, overlijden.

Maar hoe kwam ze aan haar bijnaam?
Paulien wachtte haar vader op in het deurgat als deze van het werk aan de dok naar huis kwam. Dat was altijd rond half vijf ’s avonds. Je kon er je klok op gelijk zetten en zo kwam zij aan haar bijnaam.
Er zijn nog mensen gekend onder een bijnaam zoals bijvoorbeeld deze:
-  Louis Den Boemer die aan de Nijverheidslaan (nu Alice Nahonlaan) een grote moestuin had: wie was hij?
-  Wardje Ketsebal: wie kan dat geweest zijn?
-  Hoe kwam De Papper (op het gemeentehuis gekend als Aloïs Vercauteren) aan z’n bijnaam: was hij een groot liefhebber van het kaartspel ‘pappen’, was hij na z’n uren aan de slag als behanger die het behangpapier inpapte voor hij het op de muren aanbracht of was het nog iets anders?
-  En wie was Zotte Maria die altijd papiertjes op de vensterbank van de Zwijndrechtse pastorij ging leggen?
Misschien kan u ons hierbij helpen en, wie weet, nog andere bijnamen aanbrengen?

Tekst: Mireille Schaekers.
Bronnen: Bernard Verhelst, André Van Den Broeck, Pierre Dalle, Leo Verstappen.
Foto’s en prentbriefkaarten: Bernard Verhelst, Leo Verstappen.