Viering 10 jaar Schalmeitjes
Graag uw opmerkingen en andere interessante informatie. Bezoek ons Forum.
Het portretje van deze maand is een beetje een ‘dubbelportret’: het gaat over een Zwijndrecht meisjeskoor en haar leidster, juf Kristien.
Juf KristienTijdens de vroege jaren ’60 van vorige eeuw werd er nog actief muziekles gegeven op school; ook zo in de meisjesschool te Zwijndrecht. Juf Kristien Van Dosselaer was de persoon die regelmatig een klas ‘overnam’ om blokfluit te spelen met de leerlingen of met hen te zingen. Niet alle juffen waren even sterk in notenleer of zang. In ruil namen deze collega’s dan wel eens een andere les van juf Kristien over.
In de klas van juf Kristien werd er na de godsdienstles en tijdens de lessen rekenen al gezongen. Zo kon er al vlug een mooie stem opgemerkt worden. De leerlingen van de drie laatste leerjaren deden audities en werden al dan niet uitgenodigd om deel uit te maken van het koor. Er waren 1e, 2e en 3e stemmen en er zongen géén jongens bij het koor. Het koor kwam er met de steun van de toenmalige directrice, zuster Winanda. De koorrepetities gingen twee maal per week door na de reguliere lesuren. Juf Kristien koos de liedjes uit en zag er op toe dat alles perfect klonk. Zij heeft waarschijnlijk ook de naam van het koor bedacht. Een schalmei is trouwens een ander woord voor een herdersfluit, een instrument dat wij nu beter kennen als de blokfluit.
Aan het einde van het 6e schooljaar verlieten de meisjes niet alleen de school maar ook het koor. De leerlingen van het 4e en het 5e schooljaar schoven een klas op en elk jaar opnieuw moest juf Kristien nieuwe audities houden onder de leerlingen van het nieuwe 4e jaar om koorleden te rekruteren. Deze moesten dus terug opgeleid worden om de hoge standaarden, die vereist waren bij het koor, telkens weer te halen. Maar het vele werk, het enthousiasme en de volharding van juf Kristien en de koorleden maakte dat dit doel elk jaar weer gehaald werd.
Om hun tienjarig bestaan te vieren werd er een muziekoptreden ingericht dat doorging op de speelplaats van de meisjesschool. Let wel: het gaat hier over de oude meisjesschool, niet De Krinkel zoals wij die nu kennen (die trouwens al lang niet meer enkel meisjes in de klassen heeft zitten). Naast De Schalmeitjes werd er toen op de speelplaats van ’t school ook nog gezongen door het Ceciliakoor, de Wase Kantorij, het Immaculatakoor (het koor van de Zwijndrechtse middelbare meisjesschool), het koor van de Sint Paulusschool (van de nu verdwenen jongensschool). Daarnaast trad de Zwijndrechtse Saxofoonfanfare op én werd er gespeeld op een rijdende beiaard door Jo Haazen, die toen de stadbeiaardier van Antwerpen was. Die beiaard was trouwens in Nederland opgehaald door de vervoersfirma Lesire van bij ons.
Bij latere optredens zouden er ook ‘eigen’ muzikanten meedoen. Zij gebruikten de zogenaamde ‘Orff instrumenten’. Dit zijn instrumenten zoals een blokfluit, rammelaars, een xylofoon, een triangel, het houtblok. Het bespelen van deze relatief eenvoudige instrumenten werd aangeleerd tijdens de muziekles.
Zingen in de turnzaalOp een dag kwam er iemand het koor uitnodigen om mee te doen aan een zangwedstrijd, uitgeschreven door de toenmalige BRT (de Belgische Radio en Televisie). Er werd een cassette ingezongen, naar Brussel verstuurd en dan was het wachten op het verhoopte resultaat. De Schalmeitjes mochten meedoen aan een wedstrijd voor schoolkoren. De Schalmeitjes zongen een driestemmig, Italiaans stuk en wonnen een 4e en een 7e plek! Het koor huurde een bus, trok naar Brussel en nam er een 45-toeren plaatje op. Zij zongen daarop 5 liedjes. De hoes van het singeltje vermeldt de namen van de koorleden in de vorm van een trompet, de koorleidster en de naam van de school.
Een koor is als groep goed te herkennen aan het uniform dat ze dragen. Bij de Schalmeitjes was het niet anders. In den beginne droegen ze een groene overgooier in een soort van Tiroler-stijl met daaronder een wit bloesje met (knellende) pofmouwen en een kanten halsboordje. Daaronder droegen de meisjes lange, witte kousen en zwarte schoenen. Later, en dan zijn we al in de jaren ’80, droegen de koorleden een bruine plooirok en een wit hemd met een geborduurde solsleutel.
Helaas, aan alle mooie dingen komt een eind en dus ook aan De Schalmeitjes. Juf Kristien zou echter de muziek niet verlaten. Zij ging van 2005 tot 2011 het Femmakoor leiden.
Juf Kristien overleed in 2012. ‘Haar’ koor is onder de vele leden een mooi herinnering geworden.
Weet u meer over dit koor, laat het ons gerust eens weten. Ook over het Immaculatakoor onder leiding van Nicole De Greef en het Sint Pauluskoor dat in 1976 geleid werd door P. De Veirman.
Een voorbeeld
Tekst: Mireille Schaekers
Bronnen: Leo Van Remortel, Linda Schevernels, Annemie Heyrman
Foto’s: privé-archief Leo Van Remortel