Graag uw opmerkingen en andere interessante informatie. Bezoek ons Forum.
“H. Maria, moeder Gods Bid voor ons zondaars”, een tekst die menig Burchtenaar bekend in de oren klink. Ze prijkt namelijk boven de deur van het kapelleke op de hoek van de Heirbaan en de Kapelstraat (what’s in a name?). Maar wat weten we eigenlijk over die kapel?
Grondplan uit 1934Bijzonder weinig eigenlijk, er zijn amper geschreven bronnen over het bouwwerk te vinden. Over de huidige kapel vinden we een aantal gegevens terug in het archief van de kerkfabriek van Burcht (bewaard in het rijksarchief Beveren).
Op 13 mei 1934 schenkt het echtpaar Jozef Louis Veys en Gabriëlle Marie Goethals de grond met kapel aan de kerkfabriek van Burcht. Jozef was handelaar in Vlamertinghe1, een deelgemeente van Ieper, waar hij kort na 1920 een witte molen erfde waarin hij graan maalde en verhandelde 2. Gabriëlle werd geboren in Meulebeke en stond haar man in zijn zaak bij. Via de akte is geweten dat het echtpaar de grond verwierf via een erfenis van de ouders van Gabriëlle. Hoe zij eigenaar werden van de grond in Burcht en wie opdracht gaf tot de bouw van de kapel is onbekend. In dezelfde akte lezen we dat er de oppervlakte van de kapel 22m² en 28 dm² is, in het kadaster is de kapel groter 45m². De kerkfabriek deed er niet moeilijk over. De grond was 1.782 Belgische frank (44,17 EUR) waard, de kapel 1.500 Belgische frank (37,18 EUR).
Waarom en wanneer de kapel er gekomen is, is tot op vandaag een raadsel. Dat ze er al langer staat dan 1934 blijkt uit de schenkingsakte. In een ouder werk geschreven door Frans De Potter en Jan Broeckaert vinden we de volgende passage: Te Burcht stonden er twee bijzondere kappelen: de eene, ter ere van O.L Vrouw, in eene straat leidende naar de heirbaan, en de andere…3. Dit werk dateert uit de 2de helft van de 19e eeuw (1887 – 1881).
Kaart VandermaelenOudere geschreven bronnen ontbreken, dus gingen we op zoek naar andere aanduidingen die wijzen op een eerder bestaan van de kapel. Oude kaarten zijn daarvoor het meest geschikt! De oudste aanwijzing vinden we terug op de Vandermaelen kaart daterende uit 1846 – 18544, net voor de verwijzing dus in het werk van De Potter en Broeckaert. Als we die kaart vergelijken met het huidige stratenplan van Burcht, zien we op de hoek van de Kapelstraat en de Heirbaan duidelijk het symbool voor een kerkelijk gebouw staan.
Het is weinig waarschijnlijk dat de kapel er toen net hetzelfde uitzag als die van vandaag, maar een beschrijving is er niet.
Op de tekening uit de akte van 1934 herkennen we de vorm van vandaag: een halfcirckelvormig gebouw dat ingesloten zit tussen 2 buitenmuren van aanpalende eigendommen. Vandaag de dag is dat een appartementsblok.
InterieurDe huidige kapel is sober. Het exterieur bestaat uit eenvoudige baksteen. Langs beide zijden van een witte deur zitten op manshoogte 3 rechthoekige raampjes. De deur heeft een kijkgat dat altijd open staat, maar door de weinige lichtval door de inplanting van de kapel krijg je zelden een duidelijk beeld van wat er te zien is. Het interieur is ook sober gehouden. De muren zijn blauwgrijs zonder enige andere versiering. Centraal staat een altaar met 3 beelden en heel veel bloemstukken. Links op het altaar staat een vaderfiguur, rechts een beeld van staande, biddende Maria (type Lourdes). Je aandacht wordt getrokken door het centrale altaarstuk, een beeld van Maria met de gestorvene Christus op de schoot. Op de sokkel de woorden H. Maria Onze Goede Moeder, Troost en hulp der Bedrukten Bid voor Ons.
Tekst en foto's: Tina Verhaeghe
Bronnen:
Archief Kerkfabriek RAB, PA 723 nr. 36
DE POTTER, F., BROECKAERT, J., Geschiedenis van Burcht, 43.
www.geopunt.be, Historische Kaarten - Vandermaelen.