Foto van het fortje van Burcht, 1955.
Graag uw opmerkingen en andere interessante informatie. Bezoek ons Forum.
Om misverstanden te vermijden: het "fortje van Burcht" was nooit een deel van Burcht. Het lag waar nu de watersportverenigingen aan het Galgenweel hun stek hebben.
In de plannen van Napoleon was Antwerpen belangrijk in de strijd tegen de Engelsen. Hij vestigde hier een marinehaven. Daartoe werd een hele reeks nieuwe versterkingen gebouwd.
Een daarvan was de lunet Lacoste, genoemd naar de later in 1809 gesneuvelde vleugeladjudant van Napoleon.
De lunet had de vorm van en onregelmatige vijfhoek met een gracht die niet onder vuur kon worden genomen. Tussen deze gracht en het flauwhellend buitentalud liep een weg. Aan de polderzijde lag een voorgracht. In de aarden wal was een poterne of doorgang waarin twee kruitmagazijnen van elk 6000 pond waren ondergebracht. Op het terrein in het midden stond een bomvrij, van schietgaten voorzien, gebouw dat 60 soldaten kon bevatten.
De lunet beschermde het grote fort op het Vlaams Hoofd en zijn kanonvuur kruiste met dat van de citadel op het Antwerpse Zuid, zodat de Schelde op zijn volle breedte kon bestreken worden.
Men startte met de bouw in 1806. Het bomvrije gebouw werd opgericht in 1810. De poterne werd in 1811 gebouwd.
Het Franse Rijk werd verslagen in 1813 in de slag bij Leipzig. Een laatste stuiptrekking werd gestopt in de slag bij Waterloo. De versterkingen op het Vlaams Hoofd en de Borgerweertpolder hebben nooit actief dienst gedaan in gevechten.
Kaart uit 1902 met het de vijhoekige Ancien Fort de Burght. Bemerk de grillige vorm van het Galgenweel in de Borgerweertpolder.
Zowel de kaarten van Popp en Vander Maelen van rond 1860 en een militaire kaart uit 1902 (zie hierboven) vermelden de naam "Ancien Fort de Burght".
Bemerk de grillige en veranderende vorm van het Galgenweel. Dit weel werd eerst gevormd door een dijkbreuk in de 16de eeuw. Na overstromingen werd de dijk telkens hersteld tot de Borgerweertpolder als landbouwgebied aan belang verloor, mede door de bouw van militaire versterkingen en finaal door de zandopspuitingen.
Op een luchtfoto uit 1956, die helaas niet mag getoond worden wegens publicatierechten, zie je de zandopspuitingen tot aan de grenzen van het huidige Galgenweel. De landbouwpercelen daarbinnen zij nog duidelijk zichtbaar. De Beatrijslaan was pas aangelegd (een alternatieve luchtfoto van NGI is te vinden op @cartesius met de link http://www.ngi.be/cartesius/images/air/F15_1957_B2R_306_20961.jpg).
In 1958 werd de dijk gebouwd rondom het Galgenweel. De lunet was nu gelegen op een eilandje en werd afgebroken in de jaren '60. Op die plaats werden de hangars van de watersportverenigingen gebouwd. Ook vandaag nog zie je de contouren van de vroegere lunet.
Deze foto's werden genomen in 1955. Het fortje deed toen dienst als café.
Tekst: Chris Vander Straeten
Bron: D. Verelst, Geschiedenis van Zwijndrecht en Burcht, deel 2, 162.